Procent zasług bramkarza w sukcesie drużyny jest dyskutowany od początku futbolu. Ktoś kreśli swój procent z matematyczną dokładnością, inny powtarza całkowicie zużyty czas o „półdrużynie”, jeszcze inny wdaje się w długie rozmowy, podczas których często wyraża wiele paradoksalnych myśli (a la Joshua po bitwie z Usykiem). Tak czy inaczej, komponent bramkarza, na przykład w zwycięstwach Dynama Kijów nad Fenerbahce i Sturmem, jest znaczący. Ale patrząc na bohaterskie uratowania George'a Bushchana, chcąc nie chcąc, porównał go do strażników bramy Dynamo z przeszłości. Tak narodził się pomysł, aby wyłonić dziesięciu najlepszych bramkarzy Dynama wszechczasów, na szczęście jest z czego wybierać. Więc...
Aleksander Szowkowski. Zdjęcie: gettyimages.com1. Aleksander Szowkowski (ur. 1975)
W jakim innym miejscu, poza pierwszym, może być bramkarz w tej paradzie przebojów, którego fani nazywają „Na zawsze pierwszy”! Prawie ćwierć wieku broniło bram Dynamo SaSho! Rodowita z Kijowa jest rekordzistką klubu pod względem liczby rozegranych meczów (w dającej się przewidzieć przyszłości jest mało prawdopodobne, że ktokolwiek pokona go w prawie sześciu i pół setce meczów dla jego rodzimej drużyny), pojechała z nią na Krym (w kwietniu 2007 miejscowa Tavriya zrobiła sobie przerwę, wygrywając różnicą dwóch bramek z Dynamo, a 2 minutę spędził w 2 minucie przestoju, akurat w szatni, jednak, jak mówią wtajemniczeni, było to SaSho który rozpalił swoich partnerów ognistą przemową w przerwie, a w drugiej połowie Kijowie strzelili gospodarzom cztery bez odpowiedzi, a ja nie mogłem ich utrzymać!) i Rzymie (we wrześniu 2004 r., rozgniewany słabą grą ich faworyci i sędziowanie Szweda Andersa Friska, romska tifoseria nie dała szansy na zakończenie zwycięskiego meczu dla Kijowan) oraz miedzianych rur („Test rur miedzianych jest trudny”, pisze w swojej książce „Wszystko jest w twoich rękach”) i wszystko, co możesz sobie wyobrazić w karierze piłkarskiej. 14-krotny mistrz Ukrainy i 11-krotny zwycięzca krajowego pucharu (te liczby też bardzo, bardzo trudno poprawić!), Szowkowski niestety nie mógł doliczyć do swojego medalu za drużynowe zwycięstwo w Pucharze Europy. kolekcja premium. Kilka razy (zwłaszcza w 1999 i 2009) on i jego partnerzy byli blisko tego, czego chcieli, ale niestety...
A nieoficjalny tytuł „mistrza świata w rzutach karnych” za „Na zawsze pierwszy” był mocno i przez długi czas. Wyjątkowość SaSho polega na tym, że jest jedynym bramkarzem na świecie, który nie stracił ani jednej bramki w serii pomeczowej na mundialu! Ile serii zostało wygranych dzięki jego umiejętnościom! To „złota kolekcja” ukraińskiej piłki nożnej, którą będą podziwiać przyszłe pokolenia. Jak pisze Aleksander: „Wciąż jednak trzeba czasami wracać do przeszłości, aby nie powtórzyć tego rodzaju błędu w przyszłości”.
2. Jewgienij Rudakow (1942-2011)
Pochodzący z Moskwy pojawił się w Dynamie Kijów w 1963 roku, ale początkowo rzadko wychodził na boisko. Pierwszym naprawdę pracowitym sezonem Rudakowa był rok 1966. Wtedy Dynamo po raz drugi zostało mistrzem ZSRR, a Jewgienij pozostawił swoje bramy nietykalne z 29 meczów rozegranych w mistrzostwach w 22! Sezon później odsetek czystych kont w mistrzostwach kraju dla utalentowanego bramkarza stał się jeszcze wyższy: Rudakov na 17 z 14 nie poddał się. Stopniowo Rudakow wygrywał zawody z Bannikowa, a na początku lat 70. z Prochorowem i stał się głównym zawodnikiem Dynama. Powiem więcej: na początku lat 70. Rudakov był dwukrotnie nominowany do Złotej Piłki. W 1971 ostatecznie zajął 12. miejsce, a w 1972 podzielił 18-27 miejsca na liście najlepszych graczy Starego Świata. W 1975 roku, już w zasadzie pod koniec kariery piłkarskiej, odniósł sukces drużynowy w Europie – triumfował w Pucharze Zdobywców Pucharów i Superpucharze UEFA. Dorobek kariery Jewgienija Wasiljewicza obejmuje również medale w kadrze narodowej: srebro za mistrzostwo Europy-72 i brąz za olimpiadę w tym samym roku. Tytułów mistrzowskich Rudakowa jest o połowę mniej niż Szovkovsky'ego (7), trzykrotnie podnosił nad głową Puchar ZSRR.
W literaturze pamiętnikarskiej wiele napisano o początkach drogi Dynama na wyżyny Europy w połowie lat 70. XX wieku. Wielu na początku tej ciernistej drogi podkreśla mecz Dynamo (Kijów)-Szachtar w debiucie 74. sezonu w Kijowie w obecności 70 000 osób. Oleg Błochin w swojej książce „Cel, którego nie zdobyłem” tak określił bohatera tego spotkania: „Gdyby nie Jewgienij Rudakow, który tego wieczoru czynił cuda, nasz „domowy model” mógłby zostać poważnie przetestowany”.
Charakterystyczną cechą bramkarza Rudakowa jest pracowitość. Ciężko pracował na treningu, aż się spocił, ale taka sumienna praca i tak się opłacała. „Wytrwałość Rudakowa była niesamowita” – napisał o nim Walery Łobanowski. Pamiętam jedno z moich piłkarskich wrażeń z dzieciństwa - odejście Rudakowa od wielkiego futbolu. Był wrzesień 1977 roku. Długoręki diabeł nie zagrał tego dnia, ale otrzymał wiele braw od wdzięcznych kibiców (37 000 widzów zgromadzonych na trybunach, pomimo przedmeczowego deszczu) przed Dynamo (Kijów) - Torpedo (Moskwa). ) mecz kalendarzowy .
Na początku 2010 roku wszyscy zamierzali nagrać duży wywiad z Jewgienijem Wasiljewiczem, kilkakrotnie wykręcał swój numer domowy, nie odmówił, ale nie mogliśmy uzgodnić daty. I wtedy otrzymałem zniechęcającą wiadomość o jego śmierci...
3. Wiktor Czanow (1959–2017)
„Viktor Chanov należy do kategorii bramkarzy, którzy muszą czuć oddech poważnego zawodnika na co dzień, na każdym treningu, zdolnego w każdej chwili dostać się do bramki i pozostać w niej przez długi czas. On sam jest jednym z tych konkurentów ”- napisał Valery Lobanovsky w swojej książce Endless Match.
Czajnik, jak fani Dynama Kijów nazywali Chanov, dał klubowi Dynamo 8 lat swojej kariery. Pamiętam, jak jeden z mistrzów rosyjskiego dziennikarstwa sportowego nazwał kiedyś styl gry Chana „niewidocznym, ale niezawodnym”. Jak dla mnie trafna definicja. Wiktor Wiktorowicz jest trzykrotnym mistrzem ZSRR, pięciokrotnym zdobywcą Pucharu ZSRR (w tym czterokrotnym z Dynamem), zdobywcą Pucharu Zdobywców Pucharów, srebrnym medalistą Mistrzostw Europy. W porównaniu z Rudakowem brakuje medalu olimpijskiego (nie miał szczęścia z czasem, bo ZSRR odmówił udziału w Olimpiadzie 1984 w Los Angeles, a Wiktor został powołany do tej drużyny olimpijskiej 1983-1984, grał w szczególności dwa towarzyskich z Kuwejtem) i Superpucharu UEFA. Jednocześnie Chanov ma dwa europejskie „złoto” na poziomie młodzieżowym (1978) i młodzieżowym (1980)! A Rudakow, a zwłaszcza Shovkovsky, są oczywiście bardziej „vanklabmenami” niż Chanov, ponieważ rodem z kariery piłkarskiej Stalina była drużyna z jego rodzinnego miasta Szachtar, kilka izraelskich klubów, a nawet CSKA-Borisfen. Ale mimo wszystko pamięć o tej wybitnej postaci gwiezdnego zespołu lat 80. żyje wśród weteranów. Oczywiście Wiktor Wiktorowicz zasłużył na ciepłe wspomnienia!
4. George Bushchan (ur. 1994)
Moim zdaniem obecny bramkarz Dynama Kijów i reprezentacji narodowej zasługuje na 4 miejsce w historycznej paradzie przebojów bramkarzy Dynama. Oczywiście jego kariera trwa dalej, a on sam może dodać sobie wista. Pochodzący z Odessy mistrz Ukrainy i dwukrotny zdobywca Pucharu Ukrainy, Bushchan wielokrotnie pokazał swoje umiejętności gry na najwyższym poziomie. Warto pamiętać o Euro-2020 (21), gdzie był oczywiście jednym z najlepszych w niebiesko-żółtej kadrze. Pod względem liczby meczów suchych w momencie odzyskania niepodległości ustępuje tylko „Na zawsze pierwszy”. A po odprawieniu rzutu karnego w meczu Ligi Mistrzów z tureckim Fenerbahce, Buschan wszedł do symbolicznego klubu bramkarzy Dynama, którzy podczas rzutów ogrywali rywali z punktu w europejskich pucharach (a tam poza nim nie ma tak wielu bramkarzy - tylko pięć ). Poza tym, zdaniem kibiców, był najlepszy w Dynamo w lipcu i sierpniu tego roku. A w dwóch beznadziejnych meczach Dynamo z Benfiką zdobył sympatię publiczności! Niestety, czekała na niego kolejna kontuzja.
Błędy? Bez nich nie ma bramkarza. Jeśli porównamy Buschana z pierwszymi trzema bramkarzami w mojej paradzie przebojów, to moim zdaniem mają więcej szczęścia z gwiazdorskimi partnerami (każdy z nich grał w jednej z trzech gwiazd Łobanowskiego w różnym czasie), ale może w warunkach, które w którym obecnie żyje drużyna (wojna, brak zagranicznych piłkarzy, zawirowania z krajowymi mistrzostwami), czy krawędzie umiejętności bramkarskich stają się bardziej wypukłe? Tak czy inaczej, nieobecność Buschana u bram Dynama i reprezentacji Ukrainy daje o sobie znać. Szybki powrót do zdrowia George!
5. Wiktor Bannikow (1938–2001)
Przyszły prezydent Związku Piłki Nożnej Niepodległej Ukrainy odegrał znaczącą rolę w Dynamie Kijów w pierwszej połowie lat sześćdziesiątych. Po pierwszych mistrzostwach w 1961 roku wydawało się, że w przyszłości kijowie spadną gromkimi sukcesami, jak z rogu obfitości. Ale od 1962 do 1964 Dynamo finiszowało daleko od podium: miejsca 5., 9., 6. nie spełniły ambicji mistrzowskich. I właśnie w tym okresie Bannikow został głównym bramkarzem Dynama. Na początku sezonu miał na swoim koncie 7-8 suchych meczów, a w 1965 ich liczba sięgnęła 16, czyli w ponad połowie meczów mistrzowskich, w których brał udział mieszkaniec Żytomierza, utrzymał swoją bramkę w nienaruszonym stanie. i „Dynamo, nie tylko dzięki swojemu talentowi, dotarło do drugiej linii w tabeli. W przyszłości Bannikow rywalizował o miejsce pod bramką Dynama z młodszym kolegą Rudakowem. A w sezonie 1967 odniósł naprawdę fenomenalny sukces: na 22 mecze w mistrzostwach nie opuścił w 18! Grając dla "Dynamo" (Kijów) od 7 sierpnia 1967 do 17 kwietnia 1968, w ciągu 1127 minut gry nie przegapił ani jednej piłki! Fakt ten odnotowała Międzynarodowa Federacja Historii i Statystyki Piłki Nożnej, dodając ukraińskiego bramkarza do odpowiedniej listy pod nr 19. W ramach Dynama Kijów Bannikow trzykrotnie został mistrzem i dwukrotnie zdobył Puchar ZSRR, a wraz z reprezentacją narodową zajął 4 miejsce na mundialu w 1966 roku.
Kiedyś, na początku lat dziewięćdziesiątych, skrzyżowałem drogi z Bannikowem, ówczesnym szefem Ukraińskiego Związku Piłki Nożnej, w windzie budynku Komitetu Sportowego Ukrainy. „Jadę do Wiednia” – powiedział w odpowiedzi na jedno z pytań zaimprowizowanego wywiadu (jako młody dziennikarz po prostu nie miałem prawa nie skorzystać z sprzyjającej okazji do rozmowy z legendą, chociaż spojrzałem do Komisji Sportowej na zupełnie inną rozmowę). W tym czasie FFU nawiązywała kontakty europejskie, a Bannikow dokładał wielu starań, aby Ukraina stała się samodzielną jednostką piłkarską. A z czasem kameralny stadion w centrum stolicy zostanie nazwany imieniem wybitnego bramkarza…
6. Michaił Michajłow (ur. 1959)
Michaił Leonidowicz jest w rzeczywistości bramkarzem, a rywalizacja sprawiła, że Chanov stał się lepszy. Ze względu na Michajłowa - wspaniały sezon mistrzowski w 1981 roku, kiedy na 25 meczów 12 potrafił grać na sucho. Później Viktor Chanov przeniósł się do Kijowa i bardzo ciekawie było oglądać rywalizację dwóch utalentowanych bramkarzy. Michaił spędził gwiezdny sezon 1985 w Dynamo na najwyższym poziomie! 14 czystych kont w tych mistrzostwach to zasługa Michaiła Leonidowicza.
Łobanowski, mówiąc o różnicy w mentalności gry między Chanowem a Michajłowem, podkreślił w książce „Niekończący się mecz”: „Zaufanie Michaiła Michajłowa ... objawia się ... gdy jest przekonany, że nikt go nie „ustawia” ... (...) Najwyższe poczucie odpowiedzialności przychodzi do niego, gdy wie, że nie ma substytutu”.
Zaznaczam, że pod koniec swojej kariery piłkarskiej Michajłow przez wiele lat pracował jako trener bramkarzy w Dynamie. A sądząc po regularnym występowaniu utalentowanych bramkarzy u bram kijowskiego klubu, jego umiejętności w tej kwestii są wybitne!
7. Oleg Makarow (1929-1995)
Bramkarz pierwszej drużyny mistrzowskiej Dynamo z 1961 roku. Spędził w drużynie prawie półtorej dekady. Stał się pełnoprawnym graczem bazowym w sezonie 1954. W drugiej połowie lat 50. rywalizował o miejsce pod bramką Dynama z Jewgienijem Lemeshko. Rok 1961 stał się dla niego prawdziwym punktem kulminacyjnym. 13 suchych meczów w mistrzostwach ze względu na Makarowa! Według sondażu przeprowadzonego przez Gazetę Sportową to właśnie Makarow został najlepszym piłkarzem na Ukrainie w 1961 roku.
Główną cechą podkreślaną przez specjalistów i partnerów Makarowa jest jego opanowanie. Gdy u jego bram było gorąco, dozorca, który nie znał strachu, był najlepszym sposobem na zachowanie spokoju i pewne działanie w „ramie”. Wydaje się, że nie miał wybitnych danych naturalnych dla specjalności bramkarza (wzrost Makarowa wynosił tylko 178 cm), Oleg Aleksandrowicz zachowywał się jakby prosto, ale pewnie. I ten spokój został przeniesiony na kolegów z drużyny. A jego gamingowe credo najdokładniej wyraża Makarow na łamach książki „Bramkarz” napisanej przez niego z pomocą dziennikarza (nie bramkarza!) Michaiła Michajłowa: „Bramkarz nie ma prawa odpoczywać, relaksować się, ma nie ma prawa wyłączać gry, jeśli chce wyjąć piłki z siatki.
8. Jurij Romensky (ur. 1952)
Pierwszy sezon Dynama rodem z azerbejdżańskiego miasta Mingechevir nie był zbyt udany dla całej drużyny (jedynie 3 miejsce w mistrzostwach), ale bardzo udany dla samego bramkarza. Od razu stał się głównym w Dynamo i rozegrał 14 meczów do zera.
W 1980 roku Jurij Michajłowicz Romenski utrzymywał swoją siatkę suchą przez 1098 minut z rzędu! Średnio w tym sezonie tracił 0,5 gola na mecz w mistrzostwach kraju. W pamiętnym roku olimpijskim Dynamo Kijów powróciło do głównych ról w sowieckim futbolu, a Romensky w znacznym stopniu przyczynił się do tego powrotu. Dwie trzecie z 30 rozegranych przez niego meczów w mistrzostwach-80 na tablicy wyników pod nazwiskami rywali z Kijowa zamieniło się w zero. Bramkarskie umiejętności Romeńskiego były szczególnie widoczne na tle nieudanego meczu Rinata Dasajewa w październikowy wieczór w Kijowie. Sowiecki „classico” był wtedy dla mieszkańców Kijowa – 2:0 w obecności 100-tysięcznej publiczności. Sezon 81 dla Romensky'ego był znacznie mniej udany, bo z powodu zapalenia płuc zmuszony był opuścić dużą jego część, jednak rozegrał 9 meczów i bardzo solidnie. Ale później przeniósł się do Czornomorec, gdzie przez kilka lat grał na dość wysokim poziomie, a w Dynamie rozpoczęła się era dwuwładzy bramkarza Chanowa – Michajłowa.
9. Anton Idzkowski (1907-1995)
Wzrost Antona Leonardovicha jest jeszcze mniejszy niż Makarowa - 174 cm, jednak wcale nie jest nieśmiały. Dzięki naturalnej umiejętności skakania i siedmiokrotnemu poceniu się podczas treningu, Idzkovsky był w stanie dosłownie wykształcić swoje umiejętności bramkarskie. Wyjątkowa reakcja, spektakularne skoki, w rzeczywistości przegląd starego radzieckiego filmu „Goalkeeper”, w którym Idzkovsky gra bramkarza drużyny Black Buffalos i ujrzy go w całej okazałości. W ramach Dynama rodak z Kijowa został wicemistrzem ZSRR po wynikach pierwszych alianckich mistrzostw – wiosną 1936 roku. Co prawda rozegrał wtedy mniej meczów niż jego konkurent Nikołaj Trusewicz, ale później udało mu się to z powodzeniem konkurować z rodem z Odessy.
Jako trener Idzkowski trenował wielu znanych ukraińskich bramkarzy, w tym Olega Makarowa, Jewhena Lemeszko i Wiktora Bannikowa.
10. Wiktor Jurkowski (1954-1995)
Pamiętam, że w przedszkolu w drugiej połowie lat 70. my, kijowskie dzieci, przekrzykując się nawzajem, głosiliśmy, kto będzie kim w naszym meczu piłkarskim. „Jestem Błochin!” jeden powiedział z dumą. „A ja jestem Munteanin!” - inny zrobił sobie miejsce pod piłkarskim słońcem. „A ja jestem Jurkowski!” powiedział jeden z chłopców. „Więc jesteś bramkarzem!” Odpowiedziałem mu. – Nie, bramkarzem jest Rudakow – odpowiedział jakoś, nawet zdezorientowany. Tak, dzieci Chokołowskich znały nazwisko Jurkowskiego, ale nie każdy dzieciak identyfikował go jako bramkarza. Jednak w latach 1977 i 1978 Głównym bramkarzem Dynama był Wiktor Jurkowski. W rezultacie wraz z drużyną został mistrzem i wicemistrzem ZSRR, a także właścicielem krajowego pucharu. A w złotym sezonie 1977 stracił tylko 11 bramek w 27 meczach, wygrywając 17 z nich do zera! Wynik arcymistrza! W rzeczywistości, po odejściu legendarnego Rudakowa ze swoją pewną grą, Jurkowski nie pozostał jednak długo w Dynamie i pod koniec sezonu 1979, w którym przegrał rywalizację z Romeńskim, udał się na rodzinny Krym.
Jurkowski zapisał się w historii Dynama jako bramkarz, który w ciągu minuty sparował dwa rzuty karne! Stało się to 26 sierpnia 1978 roku w meczu Dynama Kijów z CSKA na zatłoczonej małej arenie wojskowej w stolicy ZSRR. Kijowianie ostatecznie wygrali 1:0: drużynie armii nie udało się zmusić Victora do kapitulacji. Symbolicznie: Krym nie wycofał się przed armią moskiewską!
***
Kto jeszcze mógłby zająć miejsce w pierwszej dziesiątce? Oczywiście Anatolij Zubritsky pozostawił jasny ślad w powojennym Dynamie. Był głównym opiekunem Dynama w drugiej połowie lat 40-tych. Niestety wtedy Dynamo nie reprezentowało potężnej siły na boisku, a żubr często musiał sam korygować wady zespołu. Okazało się to dla niego z różnym powodzeniem, ale przynajmniej wygrał rywalizację np. z Konstantinem Skripchenko.
Odcisnął swoje piętno na historii Dynama i Witalija Revy, który z powodzeniem zastąpił Szowkowskiego podczas kontuzji SaSho, nawet w Lidze Mistrzów. Wyróżnia go prawdziwa piłkarska długowieczność. W zeszłym roku, nawet w wieku 47 lat, Reva nadal wchodziła na boisko jako część kijowskiego zespołu „Lewy Bank”.
Przez kilka sezonów Jewgienij Lemeshko wygrywał konkurs Makarowa o stanowisko nr 1 w Dynamie. Nikołaj Trusewicz był godnym konkurentem Idzkowskiego pod koniec lat 30. XX wieku. Kibice Dynama pamiętali także utalentowanego, ale niestabilnego Andreya Gavashiego („przegrywają nasi i bramkarz Gavashi”, żartował dowcipny trybun). Oleg Makarow widział korzenie błędów Gavashiego na bramce w „nie do końca właściwej szkole”, a także w tym, że „Gavashi nie wiedział jeszcze jednej rzeczy: bramkarz gra nie tylko piłką, ale i bez niej”.
Mistrz olimpijski Boris Razinsky sezon 1962 spędził w Dynamo. Wstąpił w szeregi drużyny mistrzowskiej i od razu został głównym bramkarzem. A podczas angielskiej trasy po Kijowach szefowie Aston Villi próbowali zaproponować sowieckiemu bramkarzowi kontrakt, ale wtedy było to niemożliwe.
Valery Samokhin przez kilka sezonów próbował rywalizować z Rudakovem. Udało mu się całkiem dobrze w sezonie 1973, kiedy rozegrał więcej meczów w mistrzostwach kraju niż Evgeny.
Kijowskich kibiców zachwyciły swoimi umiejętnościami także Igor Kutepow i Valdemaras Martinkenas, Ołeksandr Rybka i Stanisław Bogusz, Denys Bojko i Maksim Koval – jednym słowem na liście bramkarzy Dynama jest wiele znanych osobistości krajowej piłki. Aleksander Filimonow i Aleksander Żidkow, Wiaczesław Kernozenko i Andriej Kowtun nie zrealizowali się w pełni w Dynamie, Aleksander Prochorow, Wasilij Kirichenko, Jurij Sivukha, Michaił Moskalenko, Sergey Krakovsky, Ilya Bliznyuk, Tarasa Łucenko, Artem Kichak. , Artur Rudko, Leonid Klyuev, Piotr Zaits, Anatolij Proskuriakow, Igor Perelman, wspominał już Konstantin Skripchenko.
„Zawsze jest problem, gdy w drużynie jest dwóch mniej więcej równych bramkarzy. Wystawianie ich na mecze za każdym razem, jak to się czasem zdarza w hokeju, nie jest chyba do końca rozsądne dla piłki nożnej, gdzie obrona musi wyczuć bramkarza plecami, przyzwyczaić się do niego i mu zaufać. Ale jak się do tego przyzwyczaić, skoro dziś jest jedno, jutro jest drugie? pyta Valery Lobanovsky w swojej książce Endless Match. A jednak mistrz konkluduje: „Ale zespół potrzebuje dobrej sekundy”.
Bez względu na to, jak trudne mogą być czasy na naszej ziemi, kijowska szkoła bramkarzy regularnie dostarcza bezinteresownych i zręcznych bramkarzy do drużyn mistrzów. Mam nadzieję, że nawet obecna inwazja aroganckich orków nie zakłóci tego procesu. Ukraińcy w ogóle, a mieszkańcy Kijowa w szczególności, potrafią bronić swoich!
Aleksiej RYŻKOW
