W rocznicę Ołeksija Mychajliczenki

Jest jednym z najbardziej utytułowanych piłkarzy i trenerów ukraińskiej piłki nożnej. Sami oceńcie: Ołeksij Mychajliczenko zebrał wspaniałą kolekcję nagród, w której znajduje się 11 złotych medali (3 - ZSRR, 1 - Włochy, 5 - Szkocja, 2 - Ukraina jako trener), nie licząc srebra i brązu, 10 pucharów narodowych ( po 3 w ZSRR i Szkocji, 1 – Ukraina jako trener, 2 – Puchar Ligi Szkockiej, 1 – Puchar Sezonowy w ZSRR), 3 Superpuchary (2 – ZSRR, 1 – Ukraina jako trener), a także tytuł mistrz olimpijski - 88 i zdobywca Pucharu Pucharów - 86!

Ołeksij Mychajliczenko urodził się 30 marca 1963 roku w Kijowie. Uczeń Dynama SDYUSHOR (pierwszymi trenerami są weteran Dynama Jewgienij Kotelnikow i wielokrotny mistrz ZSRR, były zawodnik drużyny Anatolij Byszowiec). Przed stołecznymi trenerami utalentowany zawodnik strzelił ćwierć setki bramek w dwóch sezonach w deblu i został włączony przez Serhija Morozowa do pierwszego zespołu. I już 19 kwietnia 1983 roku zadebiutował w Wyższej Lidze Unii, strzelając jedynego gola w meczu i zwycięskiego gola przeciwko CSKA (Moskwa).

„Fizycznie silny, odważny, wytrzymały, zawsze działał z całkowitym poświęceniem. Wyróżniał się szerokim wachlarzem działań, dobrym myśleniem taktycznym, umiejętnym kontaktem z partnerami. Miał niestandardowe uderzenie z szerokim krokiem, wyróżniał się poczuciem celu. Naładowany energią od pierwszej do ostatniej minuty meczu, wiedział, jak grać razem ze swoim partnerem, albo sam przejąć kontrolę nad grą” – tak oceniali styl gry Mychajliczenko jego współcześni. Jednocześnie sam powiedział w jednym z wywiadów, że zdradził około 60 proc.

Stopniowo Mychajliczenko stał się głównym graczem „Dynama”, a po powrocie Łobanowskiego awansował na przywódcze role. Brał udział w triumfalnym sezonie Pucharu Zdobywców Pucharów 1985/86, meczu o Superpuchar UEFA ze Steauą, decydujących konfrontacjach w Pucharze Europy. Już w wieku 25 lat Mychajliczenko osiągnął 100 meczów w Wyższej Lidze Związkowej.

29 kwietnia 1987 roku w meczu z NRD Mychajliczenko zadebiutował w reprezentacji ZSRR. Rok później został liderem zespołu, który pod wodzą Walerego Łobanowskiego został wicemistrzem Europy. Zagrał 5 meczów na Euro-88, strzelił jednego gola - w bramce reprezentacji Anglii, która również była wysoko oceniana w przededniu mistrzostw kontynentalnych (w "angielskim stylu", grając z Ratzem i zamykając podanie głową ).

Na igrzyskach olimpijskich w 1988 roku Mychajliczenko był jedynym przedstawicielem Dynama Kijów, ale wniósł ogromny wkład w zwycięstwo reprezentacji ZSRR. W sześciu meczach turnieju pomocnik strzelił pięć goli, w tym zwycięzcę dogrywki w wyczerpującym półfinale przeciwko Włochom z Ciro Ferrarą, Mauro Tassottim, Massimo Crippą i Ruggero Rizzitellim. Ołeksij też cały finał rozegrał z Brazylijczykami, wygrywając 2:1, w którym Związek Radziecki zdobył pierwsze od trzech dekad złoto olimpijskie i ostatnie w historii. Zdobył karę i wykluczenie dla przeciwnika w innym odcinku.

W prasie sowieckiej krążył cytat z brazylijskiej gazety „Vezh”: „Naszym nieszczęściem było, że na boisku było tylko trzech prawdziwych Brazylijczyków. Co więcej, głównym z nich był bez wątpienia pomocnik radzieckiej drużyny Mychajliczenko”. „Postawiłbym Mychajliczenko w tym samym rzędzie z gwiazdami światowego futbolu – Romario, Kareką i Klinsmannem. To piłkarz, który może grać na najwyższym poziomie w każdej dziedzinie działalności iw każdej fazie gry” – powiedział o nim Anatolij Byszowiec, główny trener reprezentacji olimpijskiej ZSRR, który znał Lyoszę od dzieciństwa.

Według wyników z 1988 roku Ołeksij Mychajliczenko został czwartym piłkarzem w Europie! W plebiscycie France Football stracił tylko 4 punkty do pierwszej trójki, którą tworzyli wielcy Holendrzy Marco Van Basten, Ruud Gullit i Frank Rijkaard (4 punkty do ostatniego Loesa, pokonując go liczbą głosów - 17 przeciw 14). Na poniższej liście wymieniono także trzech innych graczy Dynama - Zawarowa, Kuzniecowa i Demyanenko, a także Dasajewa ze Spartaka, z tej samej reprezentacji ZSRR. Nic dziwnego, że sam Oleksiy został uznany za najlepszego gracza ZSRR-88.

W ciągu ośmiu sezonów w Dynamie Kijów Mychajłoczenko rozegrał 158 meczów we wszystkich rozgrywkach, strzelając 44 gole. Rozegrał 36 meczów (9 bramek) dla reprezentacji ZSRR, 14 meczów (7 bramek) dla olimpijskiej radzieckiej drużyny piłkarskiej. Jednym rozczarowaniem w tamtych latach była kontuzja w meczu towarzyskim przed Mistrzostwami Świata 90. Niestety Ołeksij nigdy nie zagrał w finałowych turniejach mistrzostw świata...

Będąc prawdziwym liderem Dynama, szczególnie mocno pokazał się w 1987 i 1988 roku. Już wtedy do Mychajliczenko zgłaszało się wiele klubów z Europy, była nawet super-egzotyczna opcja, kiedy on, Zawarow, Protasow pod wodzą Łobanowskiego trafili do Juventusu.

Jednak Mychajłoczenko został zwolniony za granicę już w 1990 roku. Jego nowym zespołem była Sampdoria, piąta wówczas drużyna we Włoszech. Według ówczesnych doniesień medialnych wartość kontraktu wynosiła 3,5 miliona dolarów. Pod przewodnictwem Vuyadina Boshkova zgromadzili się tacy mistrzowie jak Palyuka, Verkhovod, Cerezo, Lombardo, Katanets, Vialli i Mancini. Z pomocą byłego zawodnika Dynama Genueńczycy zdobyli pierwsze i jak dotąd jedyne Scudetto w swojej historii. W tym zespole rozegrał 39 meczów (4 gole).

Biorąc pod uwagę zaostrzenie limitu legionistów w ówczesnej Serie A – najlepszych narodowych mistrzostwach świata w latach 80. i 90., Sampdoria sprzedała Oleksija jednej z najbogatszych ówczesnych drużyn w Wielkiej Brytanii. Za mistrza olimpijskiego, mistrza Włoch i ZSRR oraz srebrnego medalistę mistrzostw Europy Rangersi zapłacili mniej więcej 2,6 miliona dolarów.

W reprezentacji WNP Mychajliczenko rozegrał 5 meczów, biorąc również udział w turnieju finałowym Euro-92. A potem odmówił dołączenia do reprezentacji Rosji, stojącej pod ukraińską flagą. Chociaż Ołeksij rozegrał tylko 2 mecze dla naszej reprezentacji, trudno przecenić znaczenie tego kroku, kiedy to słynny i utytułowany weteran dał przykład młodym adeptom ukraińskiego futbolu. Tym właśnie krokiem Mychajliczenko, Kuzniecow, Łytowczenko i inni weterani Dynama pokazali, że wierzą w perspektywy reprezentacji Niepodległej Ukrainy.

W ramach „Rangers” Mychajłoczenko zdobył wszystkie możliwe szkockie tytuły i trofea, zadebiutował w zreformowanej Lidze Mistrzów UEFA. Niestety kontuzje nie pozwoliły Oleksiyowi cieszyć się piłką nożną tak bardzo jak wcześniej i prawdopodobnie dopiero pierwszy z pięciu sezonów w Szkocji spędził w szczytowej formie iw bojowej formie. Zrobił łącznie 131 występów dla Rangers we wszystkich rozgrywkach (25 bramek) przed przejściem na emeryturę w 1996 roku.

Tymczasem w rodzinnym Kijowie przeżywał odrodzenie świetności „Dynama” i to tam, w sztabie Walerego Łobanowskiego, który wrócił z arabskiej podróży służbowej, Ołeksij Mychajliczenko rozpoczął pracę trenerską. To on po śmierci Walerego Wasiliowicza zastąpił go na stanowisku głównego trenera - i zdobył dla klubu dwa mistrzostwa, puchar i Superpuchar.

Później pracował z zespołami kolektywnymi. Poprowadził młodzież Ukrainy do tytułu wicemistrza Europy U-21 w 2006 roku (to osiągnięcie nie do powtórzenia, nie mówiąc już o przewyższeniu). Reprezentację prowadził w latach 2008-2009, gdzie jednak przegrał z Grekami bilet na MŚ 2010 RPA w barażach.

W Dynamie Oleksiy Oleksandrovich Mychajliczenko zajmował różne stanowiska klubowe, aż do dyrektora sportowego, aw 2019 roku zgodził się ponownie poprowadzić pierwszą drużynę klubu jako główny trener. Po ostatniej kolejce mistrzostw Ukrainy sezonu 2019/20 odszedł z funkcji trenera „biało-niebieskich”, zdobywając puchar kraju i zostając z drużyną wicemistrzem kraju.